Pesë shtresa akulli në Alpet e Bavarisë po shkrihen më shpejt sesa ishte parashikuar dhe mund të zhduken në vetëm 10 vjet.
Akullnajat e Gjermanisë po shkrihen më shpejt sesa parashikohej, sipas një raporti të ri që tregon se vendi mund të humbasë të fundit në një dekadë.
Parashikimet e mëparshme vlerësuan se akullnajat do të mbijetonin të paktën deri në mes të shekullit, por shkrirja është përshpejtuar në mënyrë dramatike në vitet e fundit.
Studiuesit përdorën imazhet satelitore të NASA-s për të analizuar të gjithë gati 220,000 akullnajat në botë, studimi i parë që e bëri këtë.
Ata vendosën që, nëse emetimet e gazeve serë nuk janë të kufizuara, akullnajat në Alpet Evropiane mund të humbin pothuajse të gjithë akullin e tyre të mbetur deri në fund të shekullit.
Humbja e vazhdueshme e akullnajave alpine është një nga ‘treguesit më të qartë’ të ndryshimit të klimës, thanë ekspertët.
Akullnaja është një akumulim i madh akulli, dëbore, shkëmbi dhe sedimentesh, i formuar zakonisht gjatë shekujve, që lëviz vazhdimisht për shkak të peshës dhe gravitetit të tij të madh.
Pesë akullnajat e Gjermanisë janë në Bavari, në juglindje: Më i larti dhe më i madhi, Schneeferner, ndodhet në një pllajë në jug të Zugspitze, maja më e lartë e vendit.
Por ministri i mjedisit i Bavarisë, Thorsten Glauber, paralajmëroi se ‘akullnaja e fundit Bavareze Alpine mund të zhdukej për 10 vjet’.
“Ditët e akullnajave në Bavari janë të numëruara,” tha Glauber. ‘Dhe madje më shpejt sesa pritej.’
Shkencëtarët më parë kishin vlerësuar se akullnajat do të ekzistonin deri në mes të shekullit.
Por akullnajat e Gjermanisë kanë humbur rreth dy të tretat e vëllimit të tyre në dekadën e fundit dhe sipërfaqet e tyre janë zvogëluar me një të tretën, sipas një raporti nga Akademia e Shkencës e Bavarisë.
Glaciologu Christoph Mayer, i cili punoi në analizë, tha se “shkaqet dhe efektet reciproke qëndrojnë përfundimisht në ndryshimin e klimës”.
Lundrat e akullit janë ‘jo vetëm një monument i historisë së Tokës në formën e borës dhe akullit, ato janë termometra për gjendjen e klimës sonë’, tha Glauber.
Sipas një studimi të ri të botuar në revistën The Cryosphere, 4,000 akullnajat e vendosura në Alpet Evropiane mund të humbin deri në 90 përqind të akullit të tyre të mbetur deri në 2100 nëse nuk frenohen emetimet e gazeve serrë.
Edhe nëse kapen, sidoqoftë, gati gjysma e akullit të rajonit do të humbasë deri në vitin 2050, falë kushteve paraekzistuese.
‘Akullnajat në Alpet Evropiane dhe evolucioni i tyre i fundit janë disa nga treguesit më të qartë të ndryshimeve të vazhdueshme në klimë,’ tha bashkëautori, Daniel Farinotti, i Institutit Federal të Teknologjisë Zvicerane në Zvicërr.
‘E ardhmja e këtyre akullnajave është me të vërtetë në rrezik, por ekziston ende një mundësi për të kufizuar humbjet e tyre në të ardhmen.’
Pamja është e zymtë për akullnajat në të gjithë botën, gjithashtu, të cilët po humbin masën në mënyrë eksponenciale.
Në 20 vitet e para të shekullit 21, akullnajat në botë humbën mesatarisht 294 miliardë ton akull çdo vit – sa për të zhytur Zvicrën nën gati 20 metra ujë, sipas studimit të botuar këtë javë në Nature.
Globalisht, akullnajat po humbin 30 përqind më shumë dëborë dhe akull në vit sesa ata vetëm 15 vjet më parë.
Një ekip ndërkombëtar përdori vëzhgime të hollësishme satelitore të NASA-s për të analizuar të 217,175 akullnajat në të gjithë botën për herë të parë, duke përjashtuar fletët e akullit në Grenlandë dhe Antarktik.
Humbja në akullnajat Himalaje ‘veçanërisht shqetësuese’, tha bashkëautori Romain Hugonnet, një gjeofizikant në Universitetin e Toulouse.
“Gjatë sezonit të thatë, ujërat e shkrirjes akullnajore janë një burim i rëndësishëm që ushqen rrugët kryesore ujore të tilla si lumenjtë Ganges, Brahmaputra dhe Indus,” tha Hugonnet.
“Tani për tani, kjo shkrirje e shtuar vepron si një mbrojtës për njerëzit që jetojnë në rajon, por nëse tkurrja e akullnajave Himalaje vazhdon të përshpejtohet, vendet e populluara si India dhe Bangladeshi mund të përballen me mungesë të ujit ose ushqimit në disa dekada”.
