Një studim i fundit zbulon se konsumi i lartë i burimeve nga vendet e pasura, po i detyron kombet e varfëra në ‘varfëri ekologjike’.
Qeniet njerëzore përdorin 73 për qind më shumë burime natyrore sesa Toka mund të prodhojë në një vit, sipas një studimi të fundit të kryer nga studiuesit amerikanë dhe të Sri Lankës.
Kërkesa për burime natyrore ka tejkaluar gjithnjë e më shumë normën biologjike të rigjenerimit të Tokës, tha hulumtimi i botuar në Qëndrueshmërinë e Natyrës.
Studimi zbuloi se çështja drejtohet nga konsumi i lartë i burimeve të vendeve të pasura, i cili po detyron vendet e varfëra të botës në “varfëri ekologjike”.
Nxjerrja e gjerë e burimeve po përshpejton edhe acidifikimin e oqeanit, zbrazjen e ujërave nëntokësore dhe përkeqësimin e mjedisit.
Kapaciteti i ekosistemeve për të rinovuar biomasën, ose “biokapacitetin”, është bërë pengesa materiale për ekonominë njerëzore, tha studimi. Ai zbuloi se ekonomitë kombëtare janë të ekspozuara në mënyrë të pabarabartë ndaj kufizimeve të tilla të biokapacitetit.
Numri i njerëzve që jetojnë në vendet me deficite të biokapacitetit dhe të ardhura nën mesataren është rritur në vitet e fundit. Në mënyrë që të ruajë popullsinë e tij, një komb duhet të ketë ose burime të mjaftueshme natyrore për t’u përshtatur me gjurmën ekologjike të njerëzve ose zëvendësime të mjaftueshme të eksportit nga vendet e tjera.
Deri në vitin 2017, bota po përdorte 173 përqind të biokapacitetit të saj vjetor, krahasuar me 1980 kur ishte 119 përqind.
Kombet më të pasura me standarde më të larta jetese kanë shkaktuar një rritje prej 54 përqind të përdorimit të burimeve natyrore për gati katër dekada.
Vendet e pasura duke shfrytëzuar burimet për të mbështetur standarde të larta të jetesës kanë eleminuar mundësinë që vendet e varfëra të jenë në gjendje të zhdukin varfërinë në shoqëritë e tyre, thanë studiuesit.
“Të ardhurat e ulëta pengojnë aftësinë e këtyre ekonomive për të konkurruar për burimet e nevojshme në tregun global”, shkruante raporti. Ai theksoi se gati 72 përqind e njerëzimit jetonte në vendet me të ardhura më të ulëta që nga viti 2017.
“Kjo prirje jo vetëm që gërryen mundësitë e tyre për të ruajtur progresin, por gjithashtu eliminon shanset e tyre për çrrënjosjen e varfërisë, një situatë që ne e quajmë një grackë ekologjike të varfërisë”.
Të gjitha vendet, që përfaqësojnë mbi 99 përqind të popullsisë së botës, u vendosën në një hapësirë katër dimensionale sipas nivelit të tyre të të ardhurave dhe rezervës së biokapacitetit.
Në vitin 2017, dy përqind e popullsisë së botës ishin në vendet me të ardhura të larta dhe rezerva të biokapacitetit, ndërsa 14 përqind jetonin në shtetet e rezervës së ulët me të ardhura dhe biokapacitet.
Kur bëhet fjalë për njerëzit që jetojnë atje ku si normë janë deficiti i biokapacitetit dhe të ardhurat nën mesataren, numri i tyre është rritur në mënyrë të vazhdueshme nga 2.5 miliard më 1980, në 5.4 miliard më 2017, duke shfaqur një normë të rritjes së popullsisë shumë mbi mesataren e botës .
Pesha e kuadrantit LD në gjurmën ekologjike globale bëhet edhe më e dukshme pasi numri i njerëzve që jetojnë në kuadrantin LD arriti në 72 përqind të popullsisë së përgjithshme.
“Kolektivisht, vetëm kërkesa e vendeve LD korrespondon me 96 përqind të biokapacitetit të planetit. Në të kundërt, kuadrati HD, duke akomoduar 14 përqind të popullsisë botërore, përdori 52% të biokapacitetit të planetit,” shtoi raporti.
Studiuesit gjithashtu përshkruan disa sugjerime për të mbajtur ekuilibrin midis disponueshmërisë së burimeve dhe kërkesës.
Në mënyrë që të ruhet biokapaciteti, duhet të përqendrohet në konservimin, restaurimin dhe përdorimin rigjenerues.
Duke ndërtuar dhe dizajnuar ndërtesa efikase, qytetet mund të bëhen më të integruara dhe kompakte, gjë që do të zvogëlonte nevojat e transportit.
Energjia e rinovueshme duhet të zëvendësohet me lëndë djegëse fosile të cilat rrisin efikasitetin e energjisë.
Prodhimi dhe shpërndarja e ushqimit duhet të përmirësohet gjithashtu, me një theks të veçantë në uljen e konsumit të produkteve me bazë shtazore. Vetëm kërkesa për ushqim përbën 50 përqind të biokapacitetit të Tokës.
Zgjidhja përfundimtare e ofruar është inkurajimi i familjeve më të vogla, pasi numri i njerëzve që ndajnë planetin ka një ndikim përcaktues në biokapacitetin.
