Ngjarjet traumatike me të cilat përballen fëmijët palestinezë mund të shkaktojnë probleme në të ardhmen, paralajmërojnë ekspertët
Forcat izraelite natën e 27 majit arrestuan gazetaren e Kudsit, Zina Halawani, teksa ajo po bënte punën e saj në lagjen Sheikh Jarrah.
Ajo u ndalua për pesë ditë në qendrën e marrjes në pyetje Maskobiyah.
Ajo që bëri përshtypje ishte fakti që qelitë përreth saj ishin mbushur me fëmijë, shumica midis 12 dhe 15 vjeç.
“Kishte pesë fëmijë në secilën qeli, që është 2×3 metra. Në anën tjetër ishin kolonët izraelitë të arrestuar për shkak të çështjeve kriminale. Ata provokonin qëllimisht fëmijët palestinezë”, tha Halawani për Anadolu Agency (AA).
Ajo kujtoi kushtet e vështira në të cilat fëmijët jetojnë në qendrën e marrjes në pyetje, të ekspozuar ndaj fyerjeve nga kolonët, pa asnjë ndërhyrje nga autoritetet.
“Gjykata u dha disa prej këtyre fëmijëve një protokoll që u lejon atyre të telefonojnë familjet e tyre një herë në ditë, por siç pashë, rojet e burgut nuk po përgjigjeshin për këtë. Njëri nga fëmijët bërtiste gjatë gjithë kohës, duke thirrur të arrestuarit e tjerë. Ai po thoshte: ‘Lëre atë (rojën) të më lejojë të telefonoj nënën time’”, tha Halawani.
Natën e saj të fundit në paraburgim, u prolongua lirimi i një fëmijë që duhej të lirohej, sipas dëshirës së njërit prej oficerëve. Halawani tha se ai kërkonte të shkonte në shtëpi.
“Ai po bërtiste gjatë gjithë kohës: ‘Unë dua të kthehem në shtëpinë time, unë dua nënën time’. Shumë prej fëmijëve atje ende nuk e kuptojnë pse janë ndaluar”, tha ajo.
Trajtimi i fëmijëve është një mikrokozmos i qasjes që autoritetet izraelite kanë ndaj palestinezëve.
Jo larg nga vendi ku u arrestua Halawani, Sulltan Sarhan, 16 vjeç, ishte në një demonstratë para gjykatës qendrore në Kuds, duke u bashkuar me qindra palestinezë kundër vendimit të gjykatës për të dëbuar familje nga shtëpitë e tyre në lagjen Silwan.
Forcat izraelite sulmuan protestuesit dhe Sulltani iu nënshtrua një rrahjeje të rëndë nga ushtarët, e më pas ai u arrestua.
“Ata nuk e çuan atë në asnjë qendër mjekësore, pavarësisht plagëve të tij”, tha për AA nëna e tij, Hanadi Sarhan.
“Për më tepër, ata nuk më lejuan të dija asgjë për të për disa orë”, shtoi ajo.
Sulltani humbi babanë e tij Samer Sarhan 11 vjet më parë nga plumbat izraelitë. Që nga ajo kohë, vuajtjet janë shtuar në jetën e Sulltanit dhe vëllezërve të tij, Maher, 22 vjeç, dhe Mohammad, 17 vjeç.
Vëllai i tij më i madh, Maher, ishte 11 vjeç kur humbi babanë e tij. Në moshën 13 vjeçare, ai u burgos për një vit me akuzat për hedhjen e gurëve ndaj policisë dhe kolonëve.
“Nuk mund ta mbaj mend numrin e ndalimeve për secilin nga djemtë e mi”, tha nëna e fëmijëve, duke treguar se si ajo ishte vetëm me vajzën e saj të vogël për ditë pas arrestimeve të djemve të saj.
“Të gjithë ata të ekspozuar ndaj kësaj përvoje të tmerrshme dhjetëra herë. Në janar të vitit 2020, Sulltani ishte në burg. Policia sulmoi shtëpinë tonë dhe arrestoi Maherin rreth orës 2 të natës tjetër, natën tjetër ata u kthyen dhe arrestuan Mohammad-in”, shtoi ajo.
Në vitin 1998, familja ndërtoi shtëpinë e tyre. Disa vjet më vonë, në vitin 2003, forcat izraelite shkatërruan një pjesë të saj, duke pretenduar se ishte ndërtuar pa licencë zyrtare. Në vitin 2008, ata e shkatërruan përsëri dhe sot, ajo kërcënohet të prishet sërish.
“Kjo prishje e shpeshtë për shtëpinë krijon një ndjenjë paqëndrueshmërie, humbje sigurie dhe paaftësie kur shikoni që shtëpia bëhet rrënoja”, tha psikologu Malakeh Mohtaseb.
“Këtu, kur fëmija fillon të pyesë veten: ‘Çfarë duhet të bëj për të shpëtuar shtëpinë time? Si do ta mbroj veten?’, këto pyetje çojnë në trembje dhe indinjatë”, shtoi ai.
Herën e parë që Sulltani u arrestua, ai ishte 10 vjeç, ndërsa në moshën 12-vjeçare, një gjykatë izraelite e vendosi atë në arrest shtëpiak për një vit. Ai nuk u lejua të shkojë në shkollë ose të largohet nga shtëpia e tij për asnjë arsye.
“Gjatë atij viti, forcat izraelite bastisnin shtëpinë tonë çdo natë, rreth orës 2 të mëngjesit, për të bërë një fotografi që konfirmonte praninë e Sulltanit brenda shtëpisë. Ishte një terror i vërtetë”, tha nëna e tij.
Sipas ekspertëve psikologjikë, ekspozimi i përsëritur ndaj ngjarjeve traumatike ndikon në zhvillimin e sjelljes dhe zhvillimin shkencor të fëmijës.
Sarhan tha se arsimimi i fëmijëve të saj u përkeqësua në mënyrë progresive që kur ata humbën babanë e tyre dhe arriti pikën më të ulët pas ndalimeve të shpeshta.
13-vjeçarja Naeema, më e vogla nga fëmijët e saj, ishte në shkollë kur shokët e saj të klasës i treguan se çfarë i ndodhi Sulltanit.
“Ajo u copëtua kur pa fotografitë e vëllait të saj duke u rrahur”, tha Sarhan.
Nëna tha se ngjarjet e shpeshta traumatike ngulitën frikë, por edhe forcë tek fëmijët e saj për shkak të asaj që ata kanë përjetuar çdo ditë.
“Mungesa e babait çon në ndjenjat e humbjes së udhëheqësit dhe ndjenjës së mbrojtjes që ndikon në identitetin e tyre personal dhe përkatësinë e tyre”, tha Malakeh.
“Ekspozimi i këtyre ngjarjeve njihet si ngjarje serioze traumatike. Trauma dëmton mirëqenien psikologjike të individëve që rrezikojnë të formojnë çrregullime të komplikuara si çrregullime të ankthit, depresion të rëndë ose më të njohurit në mesin e tyre, çrregullime të stresit post-traumatik”, tha për AA neurologia Beesan Warasneh.
Komplikimet jo vetëm që ndërhyjnë në funksionalitetin dhe produktivitetin e individit, por gjithashtu formojnë një rrezik kritik për mendimet vetëvrasëse në një fazë të përparuar dhe komplekse.
“Një ngjarje traumatike ka potencialin të jetë një shpërqendrues i jetës, kështu që ne mund të imagjinojmë se si ekspozimi i vazhdueshëm ndaj traumës është i padurueshëm për çdo qenie njerëzore”, theksoi ajo.
