Partia radikale e djathtë Alternativa për Gjermaninë (AfD) ka filluar të vërë në pikëpyetje statusin e Christian Schmidt-it si përfaqësues i lartë në Bosnjë dhe Hercegovinë në Dhomën e Përfaqësuesve të Gjermanisë (Bundestag).
Më 21 shkurt, ata kanë dërguar disa pyetje që problematizojnë statusin e Schmidt-it, duke dhënë si arsye sa vijon:
“Bordi drejtues i Këshillit për Zbatimin e Paqes (PIC) e emëroi Christian Schmidt-in si përfaqësues të lartë më 21 maj 2021. Megjithatë, Këshilli i Sigurimit të Kombeve të Bashkuara nuk e konfirmoi këtë emërim, gjë që ngre dyshime për legjitimitetin e vendimeve të tij në raport me të drejtën ndërkombëtare. Përkundër kësaj, sipas mendimit të skeptikëve, përfaqësuesi i lartë ka marrë disa vendime të detyrueshme që kanë ndikuar thellësisht në rendin kushtetues të Bosnjë dhe Hercegovinës. Sipas tyre, ekziston një shqetësim i madh se janë tejkaluar kompetencat e përcaktuara nga Aneksi 10 i Marrëveshjes së Dejtonit.”
Në lidhje me këtë, deputetët e AfD-së kanë parashtruar pyetjet e mëposhtme:
- A e ka vlerësuar qeveria federale legjitimitetin e Schmidt-it sipas të drejtës ndërkombëtare në dritën e mungesës së vendimit të Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe, nëse po, cili është vlerësimi i saj?
- Çfarë pasojash sheh qeveria federale në faktin që Rusia nuk e ka pranuar emërimin e Schmidt-it si përfaqësues të lartë?
- Cilat vendime juridikisht të detyrueshme ka marrë përfaqësuesi i lartë në vitet 2022 dhe 2023, a i ka vlerësuar ato qeveria federale dhe, nëse po, cili është vlerësimi i saj?
- A konsideron qeveria federale se këto vendime përbëjnë tejkalim të kompetencave të përfaqësuesit të lartë, të përcaktuara nga Aneksi 10 i Marrëveshjes së Dejtonit, dhe nëse nuk janë tejkalim, pse jo?
- Cilat pasoja mbi stabilitetin dhe sovranitetin e vendit sheh qeveria federale në këto vendime?
- A ka ndërmarrë qeveria federale hapa për të konfirmuar emërimin e Schmidt-it në Këshillin e Sigurimit të OKB-së dhe, nëse po, cilat janë ato hapa, nëse jo, pse nuk i ka ndërmarrë?
- A planifikon qeveria federale të angazhohet për reformimin e institucionit të përfaqësuesit të lartë në mënyrë që të forcojë legjitimitetin e tij në nivel ndërkombëtar dhe, nëse po, në çfarë mase?
- A është qeveria federale e shqetësuar për mundësinë që veprimet politike në Bosnjë dhe Hercegovinë, veçanërisht ato kundër përfaqësuesve të Republikës Sërpska, të jenë të motivuara politikisht? Çfarë hapash po ndërmerr qeveria federale për të siguruar që këto veprime të jenë të ndershme dhe transparente (të listohen hapa konkretë)?
- A ka qeveria federale një qëndrim nëse vendimet e përfaqësuesit të lartë mund të çojnë në destabilizim të mëtejshëm politik të rajonit dhe, nëse po, cili është ky qëndrim?
- A ka qeveria federale një qëndrim se si duhet të vlerësohen veprimet e përfaqësuesit të lartë në kontekstin e sovranitetit dhe pavarësisë së Bosnjë dhe Hercegovinës dhe, nëse po, cili është ky qëndrim?
- A ka qeveria federale një qëndrim nëse qasja e përfaqësuesit të lartë është e denjë për mbështetje, edhe nëse aktorët e brendshëm dhe ndërkombëtarë në Bosnjë dhe Hercegovinë e konsiderojnë atë juridikisht të diskutueshme dhe, nëse po, cili është ky qëndrim?
- A e ka formuar qeveria federale këtë qëndrim bazuar në mendime të ndryshme ndërkombëtare mbi emërimin dhe veprimet e përfaqësuesit të lartë?
- A është qeveria federale në bisedime me partnerët ndërkombëtarë për të arritur një qëndrim të përbashkët mbi rolin e përfaqësuesit të lartë dhe, nëse po, me cilët partnerë po bisedon dhe cili është përmbajtja e këtyre bisedimeve?
- A e ka vlerësuar qeveria federale ndikimin e vendimeve të përfaqësuesit të lartë në stabilitetin ekonomik të Bosnjë dhe Hercegovinës dhe, nëse po, cili është ky vlerësim?
- A konsideron qeveria federale se mbështetja ekonomike e Bashkimit Evropian synon uljen e tensioneve në rajon?
- A planifikon qeveria federale të mbështesë zbatimin e reformave në procesin e integrimit evropian dhe, nëse po, çfarë lloj mbështetjeje do të ofrojë?
- A e konsideron qeveria federale rolin e përfaqësuesit të lartë si destabilizues apo të dobishëm për procesin afatgjatë të paqes dhe stabilitetin politik të shtetit?
- A ka qeveria federale një qëndrim mbi ndikimin e përfaqësuesit të lartë në të drejtat e njeriut dhe, nëse po, cili është ai qëndrim?
AfD e ka adresuar këto pyetje autoriteteve gjermane në kulmin e një prej krizave më të mëdha politike pasluftës në Bosnjë dhe Hercegovinë. Thelbi i kësaj krize është sfidimi i legalitetit të përfaqësuesit të lartë për shkak të procesit gjyqësor ndaj presidentit të RS-së, Milorad Dodik (SNSD), dhe ushtruesit të detyrës së drejtorit të Gazetës Zyrtare të RS-së, Miloš Lukić.
Të dy janë akuzuar për moszbatimin e vendimeve të përfaqësuesit të lartë Christian Schmidt në Republikën Sërpska. Nesër, Gjykata e Bosnjë dhe Hercegovinës do të shpallë vendimin e shkallës së parë për ta.
Pas zgjedhjeve parlamentare të 23 shkurtit, AfD është partia e dytë më e madhe në Gjermani, e cila më parë ka pasur lidhje me qeverinë në RS. Rritja e fuqisë së kësaj partie është një nga faktorët në të cilët Dodik po mbështetet në kontekstin e ndryshimeve globale, veçanërisht në pritje të rizgjedhjes së Donald Trump si president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
