Kohët e fundit, gjithnjë e më shumë njerëz po përballen me shumë situata stresuese dhe dihet se stresi ndikon në trupin dhe mendjen. Prandaj, nuk është aq i padëmshëm sa u duket disave sepse lë pasoja në organizëm edhe ditë pas një situate stresuese.
Sipas Shoqatës Amerikane të Psikologjisë, në vitin 2023, rreth një e treta e njerëzve të moshës 18 deri në 44 vjeç e vlerësuan nivelin e tyre të stresit si tetë në një shkallë nga një deri në 10.
“Stresi është një përgjigje e natyrshme ndaj kërkesave dhe presioneve të jetës. Ai mund të shkaktohet nga një sërë faktorësh, duke përfshirë angazhimet në punë, çështjet financiare, problemet e marrëdhënieve dhe ndryshimet e mëdha të jetës,” thotë mjeku i mjekësisë së brendshme dhe drejtor mjekësor i certifikuar nga bordi. Wellbridge Edmond Hakimi.
Sistemi kardiovaskular
Siç shpjegon konsulenti klinik Marcus Smith, sistemi kardiovaskular është veçanërisht i prekshëm sepse stresi rrit rrahjet e zemrës dhe presionin e gjakut, gjë që mund të çojë në probleme të zemrës. Gjithashtu, prania e hormoneve të stresit si kortizoli dhe epinefrina çon në stres oksidativ dhe inflamacion, gjë që rrit rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare. Gjithashtu mund të shkaktojë ngushtim të enëve të gjakut të arteries koronare dhe në raste ekstreme mund të çojë në një atak në zemër.
Sistemi i frymëmarrjes
Kur jeni nën shumë stres, frymëmarrja juaj mund të bëhet e cekët dhe e shpejtë. Përveç kësaj, rreziku i kontraktimit të një sëmundjeje të frymëmarrjes ose përkeqësimit të një gjendjeje ekzistuese të frymëmarrjes është më i madh sepse stresi përkeqëson përgjigjen imune të trupit. Përveç kësaj, lirohen citokina inflamatore, të cilat rrisin prodhimin e mukusit dhe ngushtojnë rrugët e frymëmarrjes.
Sistemi i imunitetit
Kur trupi zbulon stresin, sistemi imunitar dobësohet. Përkatësisht, sistemi endokrin reagon duke çliruar hormonet e stresit si kortizoli, i cili nëse rritet për një periudhë të gjatë kohore, mund të prishë funksionet metabolike dhe të dobësojë sistemin imunitar. Kjo mund të rrisë ndjeshmërinë ndaj infeksioneve dhe të përkeqësojë sëmundjet kronike inflamatore.
Sistemi i tretjes
Kur përjetojmë stres, lirohen neurohormonet, të cilat ndikojnë veçanërisht në sistemin tonë gastrointestinal. Në fund të fundit, fluksi i gjakut në zorrët zvogëlohet, gjë që mund të shkaktojë diarre ose kapsllëk, në varësi të personit. Nga rruga, studimet kanë zbuluar se stresi është i lidhur ngushtë me sindromën e zorrës së irrituar.
Sistemi muskulor dhe skeletor
Dihet se stresi mund të shkaktojë tension të muskujve. Vetëm imagjinoni se si do të ndiheshit nëse do të shkonit për një masazh pas një dite stresuese në punë. Kjo ndodh për shkak të kaskadës së reaksioneve fiziologjike që ndodhin kur trupi juaj përjeton stres. Aktivizimi i sistemit nervor simpatik si pasojë e stresit mund të çojë në tension të muskujve, dhimbje koke dhe migrenë.
Sistem riprodhues
Stresi i madh mund të “mbysë” dëshirën seksuale dhe funksionimin riprodhues. Stresi shtyp lirimin e hormoneve kyçe riprodhuese që luajnë një rol në prodhimin e testosteronit dhe funksionin e vezoreve. Si rezultat, stresi kronik mund të shkaktojë menstruacione të vonuara, ulje të cilësisë së spermës dhe mund të shkaktojë infertilitet.
Ankthi dhe depresioni
Stresi i zgjatur ose i pakontrolluar mund të shkaktojë shqetësime të tilla që në fakt shkakton disa kushte të shëndetit mendor. Kur kemi një jetë vërtet stresuese ose thjesht nuk e menaxhojmë mirë stresin, kemi më shumë gjasa të kemi depresion, ankth, çrregullim obsesiv-kompulsiv, çrregullime të abuzimit me substancat, çrregullime të të ngrënit etj.
Kjo quhet “faza e lodhjes” e përgjigjes ndaj stresit, e cila ndodh kur stresi bëhet kronik. Simptoma të tjera të kësaj faze përfshijnë djegien, lodhjen dhe uljen e tolerancës ndaj stresit.
Paaftësi njohëse
Jo i gjithë stresi është i keq, dhe një përfitim i mundshëm i stresit afatshkurtër është funksioni i mprehtë njohës. Megjithatë, kur jeni shpesh nën stres, ai mund të dëmtojë funksionet njohëse si përqendrimi dhe vendimmarrja, duke i bërë detyrat e përditshme të duken të frikshme.
Ndryshimet në oreks
Kur nivelet tuaja të stresit janë shumë të larta, mund të keni një oreks të zvogëluar ose të rritur. Prandaj, stresi mund të zvogëlojë aftësinë tuaj për të ngrënë shëndetshëm ose në mënyrë intuitive, të shkaktojë nauze ose shqetësime të tjera gastrointestinale, të çojë në neveri ndaj ushqimit ose të rrisë rrezikun e të ngrënit të tepërt.
Çrregullime të gjumit
Stresi i lartë mund të çojë në gjumë të dobët, dhe gjumi i dobët mund të rrisë stresin. Sipas Shoqatës Amerikane të Psikologjisë, të rriturit që nuk janë të stresuar raportojnë se kanë gjumë më cilësor sesa ata që raportojnë nivele të larta stresi. Stresi shpesh shkakton rritje të ankthit dhe vigjilencës, të cilat mund të shkaktojnë pagjumësi.
