Të gjitha viktimat e krimeve naziste në Itali dhe të afërmit e tyre mund të aplikojnë për dëmshpërblim nga Gjermania deri më 28 qershor të këtij viti. Është një afat që i jep fund një mosmarrëveshjeje shumëvjeçare mes dy vendeve.
Në janar të këtij viti, 99-vjeçari italian Quinto Nuzzi i ka kërkuar Gjermanisë një dëmshpërblim prej 130 mijë eurosh.
Paratë do të ishin kompensim për vuajtjet që duroi Nuzi gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur u arrestua nga forcat gjermane në 1943 dhe kaloi 20 muaj në një kamp përqendrimi nazist.
Padia e tij erdhi 78 vjet pas tmerreve që pësoi në kamp pasi siç tha ai nuk e dinte se i takonte dëmshpërblimi.
Tani avokatët e tij i kanë kërkuar qeverisë italiane të shqyrtojë shtyrjen e afatit të fundit të qershorit që do të ishte afati i fundit për italianët për të ngritur një padi lidhur me Luftën e Dytë Botërore kundër shtetit gjerman.
Afati i 28 qershorit do të mbyllë një mosmarrëveshje shumëvjeçare midis Gjermanisë dhe Italisë, të cilës Berlini dëshiron t’i japë fund dhe që shumë në Itali e shohin si të padrejtë për t’i dhënë fund.
Në vitet 1943 dhe 1944, kur Italia u bë fushëbeteja kryesore në Frontin Perëndimor për kundërshtarët e forcave naziste dhe aleate, miqësia e kohës së luftës midis gjermanëve dhe italianëve u prish plotësisht.
Italianët u arrestuan, u dëbuan dhe u detyruan të punonin si skllevër në Gjermani. Civilët, duke përfshirë gra, fëmijë dhe të moshuar, u vranë nga ushtria gjermane në një seri vrasjesh tronditëse.
Pas luftës, familjet e mbijetuara të të vrarëve ishin ndër të shumtët që kërkuan dëmshpërblime nga Gjermania për dekada të tëra, duke ngritur disa padi kundër shtetit të huaj në gjykatat vendase italiane.
Në vitin 2008, gjykata më e lartë e Italisë vendosi që Gjermania t’u paguajë një milion euro të afërmve të nëntë personave që ishin në mesin e 203 të vrarëve nga nazistët në vitin 1944.
Megjithatë, Gjermania tha se kishte paguar miliarda euro dëmshpërblime për krimet e kryera nga nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore në vendet e prekura dhe se italianët nuk kishin të drejtë t’i kërkonin Gjermanisë më shumë.
Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, Gjermania hyri në një sërë marrëveshjesh reparacionesh me vendet në të gjithë Evropën dhe ra dakord të paguante një total prej 63 miliardë eurosh, ekuivalenti i 87.9 miliardë eurove nga viti 2022.
Gjermania beson se Italia ka shkelur një marrëveshje të bërë në vitin 1962 duke lejuar qytetarët e saj të vazhdojnë të paraqesin pretendime për dëmshpërblime kundër vendit shumë kohë pasi të jenë paguar./Gazeta e Re
