Jetëgjatësia në Kosovë, më e ulëta në rajon – 1/3 e vdekjeve te grupmoshat e reja si rezultat i sëmundjeve kronike

Inovacioni në teknologji, digjitalizimi i shërbimeve shëndetësore dhe sistemi i informacionit shëndetësor, u vlerësuan si një domosdoshmëri për zhvillimin e qëndrueshëm shëndetësor në Kosovë, raporton Ekonomia Online.

Në konferencën vjetore të organizuar nga Asociacioni i Spitaleve Private të Kosovës (ASPK), u tha se shërbimet shëndetësore në vend nuk janë të kënaqshme, duke theksuar se jetëgjatësia e njerëzve në Kosovë është ndër më të ultat në rajon.

Specialistja në Departamentin e Shëndetësisë në Bankën Botërore në Kosovë, Mrika Aliu, ka thënë se sëmundjet kronike ose jo-ngjitëse janë në rritje drastike dhe se rreth 80 për qind e vdekjeve në Kosovë janë si rezultat i sëmundjeve të zemrës e kancerëve të ndryshme.

Ajo ka shtuar se është edhe më shqetësuese se rreth 1/3 e vdekjeve të grupmoshes 20-29 është si rezultat i sëmundjeve kronike.

“Projekti i ri që është dizajnuar me kërkesë të Ministrisë së Shëndetësisë, roli ynë është në financim, ofrimin e mbështetjes teknike dhe mbikëqyrjen e zbatimin e këtij projekti. Objektiven kryesore e ka në ndërtimin e mekanizmave qeverisës edhe kapaciteteve institucionale për përmirësimin e cilësisë së shërbimeve shëndetësore. Nëse i këqyrim indikatorët e popullatës në shëndetësi, besoj edhe pajtohemi edhe prej jetës së përditshme se nuk janë shumë të kënaqshme. Për shembull jetëgjatësia e njerëzve në Kosovë është ndër më të ulëtat në rajon. Mos të flasim se është me e ulët se mesatarja e BE-së. Sëmundjet kronike ose jongjitëse janë në rritje drastike, diku 80 për qind e vdekjeve në Kosovë janë si rezultat i sëmundjeve të zemrës, kancereve të ndryshme. Por çka është edhe më shqetësuese se është se diku 1/3 e vdekjeve të grupmoshes 20-29 vjeç që është fuqia e ardhshme punëtore, është si rezultat i sëmundjeve kronike. Tash nëse flasim edhe për zhvillimin e sektorit privat dhe të ekonomisë nëse nuk e kemi një popullatë të shëndetshme, as sektori publik as privat nuk jemi duke bërë punë të mirë përderisa nuk fokusohemi që t’i përmirësojmë këtë indikatorë të popullatës. Rreth 38 për qind e shpenzimeve në shëndetësi vijnë nga paratë e qytetarëve. Më shumë se gjysma e tyre shkojnë në barna, shërbime laboratorike dhe shërbime të tjera. Është për tu brengosur sepse në një farë forme shumë shpejt mund t’i qes qytetarët nga një status të mirëqenies së mirë në një status i varfër”, ka thënë Aliu.

Aliu ka shtuar se për këto arsye projekti i ri i Bankës Botërore, që është dizajnuar me kërkesë të Ministrisë së Shëndetësisë, fokusohet në ngritjen e kapaciteteve për përmirësimin e shërbimeve shëndetësore, i cili bazohet në tri shtylla kryesore.

“Për këtë arsye edhe projekti i ri fokusohet në ngritjen e kapaciteteve për përmirësimin e shërbimeve shëndetësore. Tri shtyllat në kuadër të përmirësimit të cilësisë së shërbimeve shëndetësore që fokusohet projekti i ri janë, përmirësimi i shërbimeve shëndetësore, shtylla e dytë është mbështetja teknike në zbatimin e ligjit të ri të sigurimeve shëndetësor dhe pjesë kryesor do të jetë në investimin e sistemit të integruar shëndetësor”, ka thënë ajo.

Sekretarja e Përgjithshme e Bashkimit Evropian të Spitaleve Private, Ilaria Giannico, ka thënë se Inteligjenca Artificiale dhe përdorimi i saj në kujdesin shëndetësor është njëra nga prioritet e Komisionit Evropian.

Sipas saj, Inteligjenca Artificiale do të jetë e ardhmja e kujdesit shëndetësor.

“Për sa i përket digjitalizimit, ne jemi anëtar dhe kemi qenë anëtar tash me shumë se 10 vite te Grupit të Akterëve në Shëndetësi që është një organ që ka krijur Komisioni Evropian, dhe ku i ftojnë të gjithë akterë që punojnë në sektor që ti prezantoj propozimet për ndryshime legjislative që nxjerr Komision. Në takimin e fundit që kemi pasur para disa javën kemi diskutuar dhe po diskutojmë tani çështje më të rëndësishme për sa i përket shëndetësisë elektronike që janë Inteligjenca Artificiale në kujdesin shëndetësor që siç e dini do të jetë e ardhmja. Në shumë vende ajo është e pranishme. Inteligjenca Artificiale dhe përdorimi i saj në kujdesin shëndetësor është njëra nga prioritet e Komisionit Evropian, dhe tash ata kanë publikuar një anketë që kanë pyetur të gjithë akterët që të japim mendimet tona për një tersi pyetjesh rreth asaj se si përdoret Inteligjenca Artificiale”, ka thënë ajo.

Drejtor i kompanisë “Ciberbit Portugal”, Jorge Xavier, tha se kompani e tij ofron e zhvillimin e softuerit në sektorin e shëndetësi dhe se 100% e konsumatorëve të tyre deri me sot kanë qenë ofrues privat të kujdesit shëndetësor.

“Jemi kompani teknologjike, ofruesit e kujdesit shëndetësor janë konsumatorët tanë. Jemi në treg që nga viti 2019, 100 për qind e konsumatorëve tanë deri me sot kanë qenë ofrues privat të kujdesit shëndetësor jo sepse e kemi zgjedhur por ka të bëjë me disa çështje specifike në organizmin e sistemit shëndetësor”, ka thënë ai.

Kategoritë
LajmeLajmet KryesoreVendi