Vendet kryesore të BE-së deklaruan se mbështesin planin arab për rindërtimin e Gazës, i cili do të kushtonte 53 miliardë dollarë dhe do të parandalonte dëbimin e palestinezëve nga territori.
Plani, i hartuar nga Egjipti dhe i miratuar nga liderët arabë, u refuzua nga Izraeli dhe presidenti amerikan Donald Trump, i cili kishte paraqitur vizionin e tij për ta shndërruar Rripin e Gazës në një “rivierë të Lindjes së Mesme”.
Të shtunën, ministrat e jashtëm të Francës, Gjermanisë, Italisë dhe Britanisë përshëndetën planin, i cili parashikon rindërtimin e Gazës për pesë vjet, duke e quajtur atë “realist”.
Në një deklaratë, ata theksuan se ky propozim premton “përmirësim të shpejtë dhe të qëndrueshëm të kushteve katastrofike të jetesës” për njerëzit në Gaza.
Plani parashikon që Gaza të administrohet përkohësisht nga një komitet ekspertësh të pavarur dhe që në këtë zonë të vendosen forca paqeruajtëse ndërkombëtare.
Komiteti do të ishte përgjegjës për mbikëqyrjen e ndihmës humanitare dhe administrimin e përkohshëm të çështjeve në Gaza nën mbikëqyrjen e autoriteteve palestineze.
Ky propozim paraqet një alternativë ndaj idesë së Trumpit që SHBA të marrë nën kontroll Gazën dhe të dëbojë popullsinë e saj. Autoritetet palestineze dhe Hamasi e përshëndetën këtë plan pasi u prezantua nga Egjipti në një samit urgjent të Ligës Arabe të martën. Shtëpia e Bardhë dhe Ministria e Jashtme e Izraelit deklaruan se ky plan nuk merr parasysh realitetin në Gaza.
“Banorët nuk mund të jetojnë në mënyrë humane në një territor të mbuluar me rrënoja dhe mjete shpërthyese të pashpërthyera. Presidenti Trump qëndron pas vizionit të tij për rindërtimin e Gazës, të liruar nga Hamasi,” deklaroi të martën në mbrëmje Brian Hughes, zëdhënës i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Trumpit.
Në deklaratën e publikuar nga katër vendet evropiane të shtunën thuhej se ato janë “të përkushtuara për të bashkëpunuar me iniciativën arabe” dhe se vlerësojnë “mesazhin e rëndësishëm” që shtetet arabe kanë dhënë me zhvillimin e saj.
Në deklaratë thuhet gjithashtu se Hamasi “nuk duhet të qeverisë më Gazën dhe nuk duhet të jetë më kërcënim për Izraelin”, ndërsa katër vendet “mbështesin rolin qendror të autoriteteve palestineze dhe zbatimin e axhendës së tyre reformuese”.
Propozimi është paraqitur në një kohë kur shqetësimet po rriten për mundësinë që marrëveshja e brishtë e armëpushimit në Gaza të dështojë pas përfundimit të fazës së parë gjashtë-javore.
Izraeli ka bllokuar hyrjen e ndihmave në territor për të ushtruar presion mbi Hamasin që të pranojë një propozim të ri amerikan për zgjatjen e përkohshme të armëpushimit, gjatë së cilës më shumë pengje të mbajtura në Gaza do të liroheshin në këmbim të të burgosurve palestinezë.
Hamasi ka insistuar që faza e dytë duhet të fillojë sipas marrëveshjes, duke çuar në përfundimin e luftës dhe tërheqjen e plotë të trupave izraelite.
Pothuajse të gjithë nga 2,3 milionë banorët e Gazës janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre që nga fillimi i luftimeve.