Kryeministrat e shteteve evropiane, pas takimit të mbajtur në Pallatin Elize për sigurinë evropiane, shprehën qëndrime të ndryshme në lidhje me procesin e paqes në Ukrainë dhe mbështetjen për të, me ose pa garancitë e sigurisë nga SHBA.
Takimi urgjent i liderëve kryesorë evropianë nuk arriti të harmonizojë plotësisht qëndrimet për përfundimin e luftës në Ukrainë. Nga deklaratat pas disa orëve diskutime, çështja kryesore ishte gatishmëria e vendeve evropiane për të dërguar trupa në Ukrainë.
“Nëse është e mundur të ofrohen garanci sigurie përmes pranisë fizike, me SHBA-në, me NATO-n, atëherë Polonia do të jetë aktive në mënyra të ndryshme. Por nuk parashikoj dërgimin e trupave polake në Ukrainë,” tha kryeministri polak Donald Tusk.
Nga ana tjetër, Tusk theksoi edhe nevojën për ndryshimin e rregulloreve të BE-së në lidhje me deficitin buxhetor të lejuar, në mënyrë që të lehtësohet shpenzimi i 2% të PBB-së për mbrojtjen.
Kancelari gjerman Olaf Scholz refuzoi të përgjigjej për mundësinë e dërgimit të trupave gjermane në Ukrainë, duke theksuar se “pyetje të tilla janë irrituese dhe të papërshtatshme”. Ai gjithashtu e kundërshtoi atë që e quajti “diktat amerikan” në procesin e paqes dhe tha se ukrainasve duhet t’u jepet e drejta të vendosin për fatin e tyre.
Kryeministri spanjoll Pedro Sánchez deklaroi se “Evropa dëshiron paqe”, por një paqe që “ruan parimet mbi të cilat bazohet rendi ndërkombëtar”.
“Një paqe e drejtë për Ukrainën dhe arkitektura e sigurisë evropiane janë të pandashme,” shtoi Sánchez.
Ndërkohë, sipas kryeministrit britanik Keir Starmer, çdo garanci sigurie për Ukrainën pa SHBA-në nuk do të ketë stabilitetin e nevojshëm.
“Ne duhet t’i forcojmë (garancitë e sigurisë) sepse një marrëveshje e qëndrueshme dhe e drejtë do të sigurojë sovranitetin e Ukrainës,” tha Starmer.
Liderët evropianë kanë mbetur në qëndrimet e tyre të mëparshme për një angazhim më të drejtpërdrejtë në Ukrainë si pjesë e procesit të paqes. Sipas politikave aktuale, Franca dhe Britania e Madhe janë vendet që po udhëheqin iniciativën për dërgimin e trupave në Ukrainë pas shpalljes së një armëpushimi.
Kush mori pjesë në takim?
Në takim ishin të pranishëm:
- Kancelari gjerman Olaf Scholz
- Kryeministrja italiane Giorgia Meloni
- Kryeministri spanjoll Pedro Sánchez
- Kryeministri britanik Keir Starmer
- Kryeministrja daneze Mette Frederiksen
- Kryeministri polak Donald Tusk
- Kryeministri holandez Dick Schoof
Përveç tyre, morën pjesë edhe:
- Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen
- Presidenti i Këshillit Evropian António Costa
- Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte.