Ministri i Mbrojtjes së Kroacisë, Ivan Anušić, deklaroi sot në konferencën “Siguria në BiH – themel i paqes dhe stabilitetit”, e cila po mbahet në Zagreb, se në Bosnje dhe Hercegovinë tashmë do të kishte ndodhur një përshkallëzim i konfliktit nëse nuk do të ishte ndikimi i bashkësisë ndërkombëtare.
“Është e qartë se pa përfshirjen e politikës evropiane dhe asaj botërore, në Bosnje dhe Hercegovinë tashmë do të kishte pasur përshkallëzime të caktuara të konfliktit,” deklaroi Anušić para fillimit të konferencës.
Gjatë hapjes së konferencës, ministri kroat i mbrojtjes tha se BiH, me veçoritë dhe historinë e saj, “vazhdon të mos gjejë dot rrugën e paqes, stabilitetit dhe përparimit për të gjithë ata që jetojnë në të”.
“Kushtet aktuale gjeopolitike nuk e favorizojnë stabilizimin e situatës në BiH, dhe tashmë mungon ajo që dikur konsiderohej e natyrshme – prania e ‘vëllait të madh’ si autoritet në BiH,” vazhdoi Anušić, duke iu referuar SHBA-së dhe udhëheqjes së re amerikane që ka sjellë ndryshime në politikën e jashtme të SHBA-së.
Ai vlerësoi se kjo situatë është një mundësi për Kroacinë, e cila ka përsëri shansin të jetë një “lojtar rajonal” dhe të pozicionohet më mirë ndaj juglindjes së Evropës, pasi si shtet anëtar i NATO-s dhe Bashkimit Evropian zotëron “mjete të caktuara ndikimi”.
Sipas Anušić, Kroacia, e cila ka mësuar nga përvojat e viteve ’90, kur nuk e besonte se do të shpërthente një konflikt, nuk duhet ta kthejë shpinën nga situata në BiH, e cila është në rrezik të madh.
Deputeti i Parlamentit Evropian dhe ish-shefi i diplomacisë kroate, Davor Ivo Stier, gjatë diskutimit tha se në qarqet ndërkombëtare “është ndryshuar perceptimi” për përfaqësuesit kroatë në BiH, të cilët më parë janë parë si pjesë e problemit, ndërsa sot në BE dhe NATO njihet fakti se janë pikërisht ata që mbështesin integrimin euroatlantik.
Stier foli edhe për një “vlerësim të gabuar” në Banja Luka dhe Beograd se me ndryshimin në Shtëpinë e Bardhë do të hapej hapësira për “botën serbe”, duke iu referuar konceptit që promovon udhëheqja politike e Serbisë dhe që kritikët e konsiderojnë si një maskim të politikave të mëdha serbe.
“Udhëheqja serbe e ka interpretuar gabim sinjalin nga Uashingtoni dhe më pas ka përjetuar një ‘dush të ftohtë’,” tha ai. Kjo ka kufizuar “hapësirën manovruese të Dodikut” dhe ka rezultuar edhe me zbutjen e retorikës nga Beogradi zyrtar dhe lëvizjet e presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, i cili ka “tentuar ta qetësojë” situatën përmes thirrjeve për dialog.
Stier theksoi domosdoshmërinë për të arritur barazi politike brenda BiH, duke theksuar nevojën për ndryshimin e ligjit zgjedhor në mënyrë që kroatët të përfaqësohen politikisht në mënyrë të drejtë.
“BiH mund të funksionojë vetëm nëse kroatët, boshnjakët dhe serbët ndihen mirë në të,” përfundoi Stier.
