Ushtria izraelite (IDF) ka nisur organizimin e turneve turistike për civilë në territorin e sapo-okupuar sirian, gjatë festës hebraike të Pashkëve (Pesah), raportojnë mediat lokale. Ekskursionet dy herë në ditë do të zhvillohen për një javë në Visorën e Golanit, dhe biletat janë shitur pothuajse menjëherë.
Nën mbikëqyrje ushtarake dhe në autobusë të blinduar, grupe të vogla vizitorësh do të udhëtojnë deri në 2.5 km brenda territorit sirian, zonë që më parë ishte e ndaluar, por që tashmë është nën kontrollin e IDF-it pas rënies së Bashar al-Asadit në dhjetor dhe pushtimit të zonës neutrale të Golanit nga forcat izraelite.
Ndalesa në territore të kontestuara
Itinerari përfshin:
- Anën siriane të malit Hermon, me pamje nga Damasku,
- Fermat Shebaa në Liban, të cilat janë prej dekadash zonë e konfliktit midis Izraelit dhe grupit libanez Hezbollah,
- Lugina e lumit Ruqqad, ku vizitorët mund të ecin dhe të notojnë, si dhe
- Mbetje të hekurudhës osmane Hejaz, që dikur lidhte Stambollin me qytetet e shenjta në Arabinë Saudite.
Përpjekje për të “rikthyer normalitetin” në veri
Sipas gazetës Yedioth Ahronoth, turnet janë organizuar nga:
- Divizioni 210 i IDF-it,
- Këshilli rajonal i Golanit,
- Qendra për edukim fetar Keshet Yehonatan,
- Shkolla për mbrojtje të ambientit Golan Field School,
- Administrata izraelite për natyrën dhe parqet.
Turnet janë pjesë e iniciativës “Rikthimi në veriun e sigurt”, e cila nisi pas luftës me Hezbollah-in në 2023, pas sulmeve të Hamasit dhe luftës së mëvonshme në Rripin e Gazës.
IDF deklaroi:
“Është me rëndësi të rindërtojmë trashëgiminë dhe turizmin në rajon dhe të tregojmë historinë e betejave që ndodhën gjatë luftës.”
Pjesëmarrje me rrezik dhe tensione ndërkombëtare
Vizitorët udhëtojnë me përgjegjësi personale, dhe turnet mund të anulohen në çdo moment për arsye sigurie. Edhe pse pjesë e turneve ndodhet në zonën neutrale të Golanit, e njohur ndërkombëtarisht si territor sirian, IDF deklaroi për gazetën Haaretz se “turneu zhvillohet brenda Izraelit”.
Pas largimit të Asadit, IDF ka ndërmarrë një fushatë intensive bombardimesh në Siri, duke sulmuar depot e armëve të regjimit dhe duke avancuar me trupa tokësore, duke shkelur marrëveshjen e vitit 1974 për ndarjen e forcave.
Kryeministri Benjamin Netanyahu ka kërkuar që forcat e qeverisë së re kalimtare siriane të mos hyjnë në afërsi të kufirit dhe që IDF të qëndrojë në rajon derisa të gjendet një zgjidhje e re.
Duke parë interesimin e madh, organizatorët kanë thënë se shpresojnë të vazhdojnë me turne të tjera në Siri pas festës së Pesahut, në varësi të gjendjes së sigurisë.